ΕΚΘΕΣΗ “ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ”

«ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ» ΕΚΘΕΣΗΣ

ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

17ος-20ός αιώνας

Η πόλη μας, η Θεσσαλονίκη, μεγάλωσε, επεκτάθηκε, άλλαξε, έχασε κάποια από τα κομμάτια της παλαιότερης φυσιογνωμίας της, απέκτησε άλλους ρυθμούς. Κράτησε όμως την ψυχή της και αυτή την ανείπωτη μαγεία, που αμέτρητοι άνθρωποι πασχίζουν, με το κείμενο, το πινέλο κι αργότερα με τον φακό να εκφράσουν. Η έκθεση Ταξίδι στη Θεσσαλονίκη παρουσιάζει τους τρόπους με τους οποίους εντυπώθηκε η πόλη μας στις σκέψεις και τις καρδιές όσων την επισκέφτηκαν και διέμειναν σ’ αυτήν για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, από τον 17ο αιώνα μέχρι και το πρώτο μισό του 20ού αιώνα.

Οι ταξιδιώτες στην πόλη μας δεν είχαν ως κίνητρό τους μόνο τον τουρισμό. Αντίθετα, εμφανίζεται ένας νέος τύπος ταξιδιώτη, που μπορεί να είναι περιηγητής, αλλά και  μαθητής και φοιτητής, καλλιτέχνης, αθλητής, επιχειρηματίας και έμπορος,  δημοσιογράφος, διπλωμάτης, ιεραπόστολος, επιστήμονας, ναυτικός, χαρτογράφος,   εργάτης, αρχαιολόγος, ακόμα και στρατιώτης. Η ταυτότητά τους ποικίλλει ανάλογα με την εποχή και τον σκοπό της παρουσίας τους στην πόλη μας. Επομένως, η Θεσσαλονίκη για πολλούς λόγους προσέλκυε το ενδιαφέρον ανθρώπων που δεν ήταν κάτοικοί της, αλλά τη γνώριζαν λόγω της πλούσιας ιστορίας της και της σημαντικής της θέσης. Όλοι αυτοί αποτυπώνουν με ποικίλους τρόπους, με τις σαγηνευτικές και γλαφυρές γραπτές τους μαρτυρίες και εικόνες, την πραγματικότητα της Θεσσαλονίκης, όπως τη γνώρισαν από κοντά. Πολύ συχνά, αλληλογραφούν με καρτ-ποστάλ και διαλέγουν φωτογραφικά θέματα από τη Θεσσαλονίκη που τους εντυπωσιάζουν ή τους συγκινούν για τη μοναδικότητα και την ένταση των συναισθημάτων που τους γεννούν. Μπροστά στα μάτια τους, και στα δικά μας, ξεδιπλώνεται μια πόλη, με ποικίλες και παράλληλες ή επάλληλες πραγματικότητες.

Οι ευρωπαίοι περιηγητές, στη διάρκεια των αιώνων αυτών κατέγραψαν τις εντυπώσεις τους σε κείμενα, πολύτιμα για το πλήθος στοιχείων που μας παρέχουν σχετικά με όλες τις όψεις της καθημερινότητας στη Θεσσαλονίκη της περιόδου της Τουρκοκρατίας, τους λαούς που ζούσαν σ’ αυτήν, τα επαγγέλματά τους, τις θρησκείες και τα ήθη τους, την αρχιτεκτονική της πόλης και τα μνημεία της.

Κατά την πολεμική και νικηφόρα για τον ελληνισμό δεκαετία του 1910 (Βαλκανικοί και Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος), οι στρατιώτες που βρέθηκαν στη Θεσσαλονίκη μεταφέρουν και αυτοί στις καρτ-ποστάλ τις εντυπώσεις τους από την πόλη μας, όπως και τα συναισθήματά τους από την υποχρεωτική παραμονή τους και τους πόθους τους για ένα ειρηνικό μέλλον κοντά στις πατρίδες τους.

Την περίοδο του Μεσοπολέμου, δίχως τις πολεμικές περιπέτειες του πρόσφατου παρελθόντος η Θεσσαλονίκη σχεδιάζει το μέλλον της, ‘πατώντας’ στη λαμπρή της ιστορία, δημιουργεί θεσμούς, όπως η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης, προσελκύει τουρίστες και διαθέτει τις απαραίτητες για την εποχή ξενοδοχειακές και συγκοινωνιακές υποδομές για να προσελκύσει τόσο τους ξένους, όσους και τους έλληνες επισκέπτες της. Επιπλέον όμως, καθίσταται και κέντρο ανάπτυξης της βαλκανικής συνύπαρξης και συνεργασίας.

Η έκθεση στηρίζεται πρωταρχικά στο πλούσιο πρωτογενές, αρχειακό υλικό του Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης, κυρίως στις καρτ-ποστάλ και σε αδημοσίευτα έγγραφα από το Ιστορικό Δημοτικό Αρχείο και τις Ιδιωτικές του Συλλογές, τα οποία αποτελούν μοναδικές πηγές πληροφόρησης για όλα όσα παρατηρούσαν οι ταξιδιώτες, είτε πρόκειται για τις αρχαιότητες της πόλης, είτε το σύγχρονο αστικό τοπίο, τους ανθρώπους και τον καθημερινό τους βίο. Επίσης, αξιοποιεί και τεκμήρια από άλλους αρχειακούς φορείς, αντικείμενα ιδιωτικής συλλογής, όπως και την πλούσια βιβλιογραφική παραγωγή για το θέμα.

Ελπίζουμε ότι περιηγούμενοι και εμείς στην έκθεση, θα έχουμε λάβει ως ‘δώρο’ ένα μοναδικό ‘Souvenir’ από αυτό το νοητό μας ‘Ταξίδι στη Θεσσαλονίκη’, μέσα από το βλέμμα των επισκεπτών της.

Η έκθεση θα λειτουργήσει μέχρι το τέλος του 2024.

Για περισσότερες πληροφορίες, ομαδικές ξεναγήσεις κ.ά., στο τηλέφωνο: 2313318701 και στο mail: kith@thessaloniki.gr